🔆 દીક્ષાના ત્રણ પ્રકારો સાથે જોડાયેલું જ્ઞાન! | Religiously Yours by Parakh Bhatt 🔆

[Funrang Founder / Editor – Mr.  Mehulkumar Vyas – 9978918796]

પરખ ભટ્ટ । કોઈપણ સિદ્ધ મહાગુરુ પોતાના શિષ્યને ત્રણ પ્રકારે દીક્ષા આપી શકે છે: શક્તિ, શાંભવી અને માન્ત્રી. દીક્ષાત્રયી અંગેના આ મણકામાં ઉપરોક્ત ત્રણેય પ્રકારો વિશે જાણકારી આપવાનો હું પ્રયત્ન કરીશ.

(૧) શક્તિ: સનાતન ધર્મમાં આ પ્રકારની દીક્ષાને મોટાભાગે ‘શક્તિદીક્ષા’ અથવા ‘શક્તિપાત’ના નામે ઓળખવામાં આવે છે, જેમાં મહાયોગી પોતાના શિષ્યના લલાટની મધ્યભાગમાં ત્રીજા નેત્રના સ્થાને સ્પર્શ થકી તેની કુંડલિની જાગૃત કરે છે. હું એવા ઘણાં લોકોને મળ્યો છું, જેઓ દાવો કરતા હોય છે કે એમના ગુરુએ એમને શક્તિપાત કરાવ્યો. આમાંના મોટાભાગના સાધકો શક્તિદીક્ષા અંગે ક્યાં તો જાણતાં નથી હોતાં અથવા ભ્રમમાં રાચતાં હોય છે! વાસ્તવમાં શક્તિદીક્ષા એ જ ગુરુ આપી શકે, જેમણે પોતે દાયકાઓ સુધી તીવ્ર સાધના કરી હોય. ગુરુ પોતે જ અંદરથી રિક્ત હોય, તો સાધકને શું આપી શકવાના? પરિણામસ્વરૂપે, સાધક આધ્યાત્મિક માર્ગ પર આગળ વધતો અટકી જાય છે. હકીકત એ છે કે, શક્તિપાત જો ખરેખર સિદ્ધ મહાગુરુ દ્વારા થયો હોય, તો સાધક ખરા અર્થમાં સાધનાના માર્ગે વળે છે. તેનામાં ધ્યાન અને યોગ માટેની તીવ્ર મહેચ્છા પ્રગટ થવા માંડે છે. રામકૃષ્ણ પરમહંસ જેવા મહાન ગુરુનો સ્પર્શ નરેન્દ્રને વિશ્વવિખ્યાત સ્વામી વિવેકાનંદ બનાવી શકે છે, એ હંમેશા યાદ રાખવું. ગુરુ પાસેથી દીક્ષા લેતાં પહેલાં ખાસ ચકાસવું ગુરુની પોતાની સાધના કેટલી પ્રબળ રહી છે!

(૨) શાંભવી: ગુરુ જ્યારે પોતાના શિષ્યના સેવાભાવ અને સમર્પણથી અત્યંત રાજીપો અનુભવે, ત્યારે તેને શાંભવીદીક્ષા આપે છે, જેમાં તેનો સ્પર્શ કરીને અથવા દ્રષ્ટિમાત્રથી શિષ્યમાં મહાન સાધક બનવાના ગુણો ઉમેરાઈ જાય છે. આથી જ, શાંભવીદીક્ષાને ‘દ્રષ્ટિપાત’ પણ કહે છે! શક્તિપાત એ ક્રિયા-ઊર્જાનું પરિણામ છે, જેમાં સાધક ગુરુની ક્રિયાઓને અનુસરીને સમય સાથે પોતાના ગુરુ સમાન બનવા લાગે છે; જ્યારે દ્રષ્ટિપાત એ વિચારઊર્જાના સ્થળાંતરનું પરિણામ છે, જેમાં સાધકના વિચારો ક્રમશઃ ગુરુના વિચારો જેવા થવા માંડે છે અને સમયની સાથે તેની પ્રકૃતિ પણ! ભગવાન બુદ્ધની દ્રષ્ટિ અંગુલિમાલ પર પડી, ત્યારે એના ઉપર જે અસર થઈ તે ‘દ્રષ્ટિપાત’નું શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ છે.

(૩) માન્ત્રી: શિષ્યને ગુપ્ત મંત્રની દીક્ષા આપીને પોતાના સંપ્રદાય સાથે જોડવાની ક્રિયાને ‘માન્ત્રીદીક્ષા’ અથવા ‘મંત્રદીક્ષા’ કહેવામાં આવે છે. આ પ્રકારની દીક્ષા આપતી વેળા, ગુરુ પોતાના શિષ્યને એ જ મંત્ર આપી શકે છે, જે તેમને ભૂતકાળમાં એમના ગુરુ પાસેથી પ્રાપ્ત થયો હોય. આમ કરવાથી તેઓ પોતાના શિષ્યને ગુરુ-શિષ્ય પરંપરા સાથે જોડી દે છે. મોટેભાગે ગુરુ દ્વારા શિષ્યના કાનમાં મંત્ર આપવામાં આવે છે, જેનું શિષ્યએ આજીવન ધ્યાન ધરવાનું હોય છે! ગયા મણકાંમાં ઉદાહરણ આપ્યું હતું એમ, ‘નાથ’ સંપ્રદાયના ગુરુ પાસેથી મળતી દીક્ષા શિષ્યને હજારો વર્ષ જૂના નવ નાથોનાં સંપ્રદાય સાથે સંબંધ સ્થાપિત કરી દે છે. આનાથી ઉલ્ટું, ગુરુ જ્યારે પોતાના શિષ્યને કોઈ એવા મંત્રની દીક્ષા આપે, જેનું ઉચ્ચારણ અથવા સાધના તેણે પોતે જીવનમાં ઓછો સમય કરી હોય તો તેવા સંજોગોમાં આવો અજાગૃત મંત્ર શિષ્યને કોઈ લાભ આપતો નથી!

શ્રીવિદ્યાના સિદ્ધ ઉપાસક અને ‘સાધના’ મોબાઈલ એપ્લિકેશનના રચયિતા ઓમ સ્વામી પોતાના પુસ્તક ‘ધ એન્શિયન્ટ સાયન્સ ઑફ મંત્ર’માં જણાવે છે કે, ઘણાં સાધકોના મનમાં પ્રશ્ન ઉઠતો હોય છે કે મંત્રયોગનો પ્રયોગ કરતી વેળા દેવી અથવા દેવતાના સ્વરૂપ ઉપર કેમ ધ્યાન ધરવાનું? તો એનો જવાબ એ છે કે, દરેક મંત્રને અનુરૂપ તેના દેવી અથવા દેવતા નિશ્ચિત થયા છે. દાખલા તરીકે, મારે તમને આમંત્રણ આપવું હોય, તો પત્રિકામાં તમારું નામ અચૂક લખવું પડે. એ સિવાય તમને ક્યાંથી ખ્યાલ આવે કે હું તમને મારા પ્રસંગમાં પધારવા માટે આમંત્રણ પાઠવી રહ્યો છું? એવી જ રીતે, દેવી અથવા દેવતાને આહ્વાન આપવા માટે મંત્રનો પ્રયોગ થાય છે. ‘શિવ પંચાક્ષર સ્તોત્ર’નું નિત્ય-પઠન જેવી રીતે શિવને આહ્વાન આપે છે, એવી જ રીતે ‘સિદ્ધકુંજિકા સ્તોત્ર’ જગતજનની પરામ્બિકાને આહ્વાન આપે છે. મંત્ર થકી સાધક પોતાના ઈષ્ટની વધુ સમીપ પહોંચી શકે છે અને એક સમય બાદ તેની પ્રચંડ ઊર્જાનો અનુભવ પણ કરી શકે છે.

(ક્રમશઃ)

bhattparakh@yahoo.com

(ઓફિસ ભાડે – વેચાણ)

દાંડીયાબજાર વિસ્તારમાં શ્રી સિદ્ધિ વિનાયક મંદિરની સામે આવેલાં શ્રી સિદ્ધિવિનાયક સ્ક્વેરના પહેલા માળે ઓફિસ ભાડે – વેચાણથી આપવાની છે. રસ ધરાવતાં શખ્સો સંપર્ક કરે – 91736 11111

(સંપર્ક)

ધાર્મિક – સામાજીક કાર્યક્રમો કે સમાચાર અંગે જાણકારી આપવા માટે 9978918796 પર વોટ્સએપ કરો અથવા કોલ કરો. અથવા તો funrangnews@gmail.com પર મેઈલ કરો.

(WhatsApp Group Link)

Funrang newsના વોટ્સએપ ગૃપમાં જોડાવા માટે આ લિન્ક પર ક્લિક કરો. https://chat. whatsapp. com/HudhfYxRO090FnzisUr3wz જેમને વોટ્સએપ ગૃપમાં એડ કરવા હોય એમને ન્યૂઝ ફોરવર્ડ કરો.